Procesy transformacji współczesnych miast na wybranych przykładach miast

Dorota Jopek¹

¹Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

© 2018 Budownictwo i Architektura. Publikacja na licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 (CC BY-NC-SA 4.0)

Cytowanie: Budownictwo i Architektura, 17(2) (2018) 183-192, ISSN 1899-0665, DOI: 10.24358/Bud-Arch_18_172_15

Streszczenie:

Współczesne miasta doświadczają dynamicznych zmian przestrzennych związanych z czynnikami demografi cznymi, społecznymi i gospodarczymi. W wyniku tych czynników mogą występować całkowicie skrajne wyzwania rozwojowe tych ośrodków miejskich. Część miast podlega bowiem procesom depopulacji związanym zarówno z ujemnymi trendami demografi cznymi jak i wzrostem bezrobocia oraz brakiem ofert pracy dla ludzi młodych. Drugą część miast stanowią ośrodki dysponujące lepszym potencjałem rozwoju wywodzącym się najczęściej z ich historycznej roli w procesie rozwoju całego kraju realizowanych na różnych płaszczyznach. Ta różnorodność czynników rozwoju jest kreowana przez sprawne funkcjonowanie instytucji naukowych, kulturalnych oraz prywatnego sektora gospodarczego. Atrakcyjność tych miast wynika z większej i zróżnicowanej oferty na rynku pracy oraz lepszych warunków życia dla ich mieszkańców realizowanych między innymi poprzez dostępność wysokiej jakości przestrzeni publicznej.
W badaniach nad procesem transformacji miast, aspekty przestrzenne wydają się mieć mniejszą wagę w zestawieniu z aspektami gospodarczymi, demografi cznymi czy społecznymi. Mimo, że niekwestionowana jest ich współzależność to jednak właśnie zmiany przestrzenne stanowią wynikową trzech pierwszych aspektów. Analiza dokumentów planistycznych i strategii rozwoju miast wykazuje że większość z nich jako główne cele wskazuje poprawę jakości życia mieszkańców oraz realizację zasad zrównoważonego rozwoju. W niniejszej pracy autorka podejmuje próbę badania procesów transformacji jakie zachodzą we współczesnych miastach.

Słowa kluczowe:

miasto, globalizacja, rewitalizacja, depopulacja

The processes of transformation of contemporary cities based on selected examples

Abstract:

Contemporary cities are infl uenced by dynamic spatial transformation related to demographic, social and economic changes. As a result of these factors, the development challenges of urban centers may be extremely different. Some of the cities are subject to a process of depopulation associated with both negative demographic trends and an increase of unemployment and the lack of jobs for young people. The second part of the cities are the centers with better growth potential derived mostly from their historical role in the development of the entire country carried out at various levels. This variety of growth factors is created by the benefi cial impact of the institutions of scientifi c, cultural and private economic sector. The attractiveness of these cities due to an increased and diversifi ed offer on the labor market and better living conditions for their inhabitants is carried out among others by the availability of high-quality public space. In studies of the process of transformation of cities, spatial aspects seem to be less important in the combination of economic, demographic and social aspect. Although its interdependencies evident, however, spatial changes are mostly infl uenced by all of above aspects. Analysis of planning documents and urban development strategy shows that most of the contemporary cities target on the improvement of the quality of life of their residents and the implementation of the principles of sustainable development. In this paper, the author attempts to study the processes of transformation taking place in contemporary cities.

Keywords:

city, globalization, revitalization, depopulation

Literatura / References:

[1] Harańczyk A. (red.), Uwarunkowania i konsekwencje procesu kurczenia się miast, Wydawnictwo CeDeWu Sp. z o.o., Warszawa 2015.
[2] Jałowiecki B., Szczepański M.S., Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej. Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2010.
[3] Jopek D., Przestrzenne aspekty procesu kurczenia się miast [w:] Harańczyk A.(red.), Uwarunkowania i konsekwencje procesu kurczenia się miast, Wydawnictwo CeDeWu Sp. z o.o., Warszawa 2015.
[4] Lorens P., Współczesne przemiany struktury miast i obszarów metropolitalnych, Konferencja PW Miasto Idealne – Miasto Zrównoważone, Planowanie przestrzenne terenów zurbanizowanych i jego wpływ na ograniczenie skutków zmian klimatu, Warszawa 2014
[5] Sassen S., The Global City, Princeton, N.J.: Princeton University Press 2001.
[6] Wiśniewska D., Zarządzanie rozwojem przestrzennym miast w kontekście glokalizacji [w:] Zarządzanie rozwojem przestrzennym miast, P. Lorens, J. Martyniuk-Pęczek (red.), Wydawnictwo Urbanista, Gdańsk, 2010.
[7] Zuziak Z., Strategie rewitalizacji przestrzeni śródmiejskiej, Politechnika Krakowska, Kraków 1998.