Wyznaczanie korytarzy przewietrzających przy użyciu metody morfometrycznej dla wybranego fragmentu miasta Łodzi

Anna Bochenek1, Katarzyna Klemm1
1Instytut Inżynierii Środowiska i Instalacji Budowlanych, Wydział Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska, Politechnika Łódzka

© 2016 Budownictwo i Architektura. Publikacja na licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 (CC BY-NC-SA 4.0)

Cytowanie: Budownictwo i Architektura, 15(4) (2016) 139-151, ISSN 1899-0665, DOI: 10.24358/Bud-Arch_16_154_14

Historia:
Opublikowano: 01-12-2016

Streszczenie:

W pracy podjęto próbę wyznaczenia terenów stanowiących potencjalne korytarze przewietrzające warunkujące prawidłowe funkcjonowanie systemu aeracyjnego miasta. Badanie zostało przeprowadzone przy użyciu jednej z najpopularniejszych metod – morfometrycznej, ze względu na niski koszt pozyskania danych oraz wysoką precyzję otrzymywanych wyników. Z uwagi na dominujący kierunek napływu wiatru, analizami objęto dowietrzny fragment miasta Łodzi. Pierwszy etap opracowania objął analizę podstawowych parametrów szorstkości terenu, tj. chropowatości podłoża (zo), przemieszczenia płaszczyzny zerowej (zd) oraz porowatości w obrębie warstwy dachowej (P). Na podstawie uzyskanych wyników oraz przyjętych kryteriów prawidłowego funkcjonowania korytarzy przewietrzających wyznaczono osiem obszarów swobodnego napływu powietrza do miasta.

Słowa kluczowe:

korytarze przewietrzające, metoda morfometryczna, wskaźniki szorstkości podłoża, planowanie przestrzenne, tereny zurbanizowane


Detection of ventilation paths using morphometric method in the selected part of Lodz

Abstract:

The aim of the paper was an indication of potential ventilation paths which affect proper functioning of the cities aerial system. The research was conducted using the most popular method – morphometric for the sake of low cost data gathering and high precision of final results. Due to the wind’s dominant direction, an analysis covered a windward part of Lodz. The first part of the research included an analysis of the basic roughness parameters such as: roughness length (zo), zero plane displacement height (zd) and porosity of the urban canopy layer (P). Based on the obtained results and taking into account ventilation paths criteria eight areas were designated which provide a free flow of air to the city.

Keywords:

ventilation channels, morphometric method, roughness parameters, spatial planning, urban areas


Literatura / References:

1. Fortuniak K. Miejska Wyspa Ciepła. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2003.
2. Szymańska D. Urbanizacja na świecie. PWN, Warszawa 2007.
3. Laskowski L. Wybrane zagadnienia fizyki miasta. Centralny Ośrodek Informacji Budownictwa, Warszawa 1987.
4. Lewińska J. Klimat miasta. Zasoby, zagrożenia, kształtowanie. IGPiK Kraków 2000.
5. Landsberg H.E. The urban climate. Acad. Press. New York 1981.
6. Oke T.R. Boundary layers climates. London and New York, Routledge, 1987.
7. Barlag A.B., Kuttler W. The significance of country breezes for urban planning. Energy and Buildings 15–16, (1990/91) 291–297.
8. Matzarakis A., Mayer H. Mapping of urban air paths for planning in Munchen. Planning Applications of Urban and Building Climatology, Wissenschaftliche Berichte Institut fur Meteorologie und Klimaforschung Universitat Karlsruhe 16 (1992) 13-22. 9. Wysmyk-Lamprecht B., Stobińska A., Jach K., Miłosz M. Opracowanie ekofizjograficzne sporządzone na potrzeby studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Łódź 2007.
10. Kłysik K. Charakterystyka powierzchni miejskich Łodzi z klimatologicznego punktu widzenia. Folia Geographica Physica 3 (1998) 173-185.
11. Woźniak T. Drugie życie łódzkich rzek. [w:] Dobre praktyki wielkich miast. Unia Metropolii Polskich, Warszawa 2010.
12. Tomczak A. „Miasto w mieście”- ochrona struktury urbanistycznej posiadeł wodnofabrycznych w Łodzi. Czasopismo Techniczne. Architektura 12 (2012) 69-75.
13. Kłysik K., Wibig J., Fortuniak K., Rembowski K., Fokczyński J., Podstawczyńska A. Atlas miasta Łodzi, Plansza X: klimat. Łódź 2002.
14. Liszewski S. Geografia urbanistyczna. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2003.
15. Davenport A.G., Grimmond C.S.B., Oke T.R., Wieringa J. Estimating the roughness of cities and sheltered country. Proceedings of the 12th Conference on Applied Climatology, Boston American Meteorological Society (2000) 96-99.
16. Grimmond C.S.B., Oke T.R. Aerodynamic properties of urban areas derived from analysis of surface form. Journal of Applied Meteorology 38 (1999) 1262-1292.
17. Grimmond C.S.B., Oke T.R. Heat storage in urban areas: local scale observations and evaluation of a simple model. Journal of Applied Meteorology 38 (1999) 922-940.
18. Wieringa J., Davenport A.G., Grimond C.S.B., Oke T.R. New revision of Davenport roughness classification. Proc. of the 3rd European and African Conference on Wind Engineering, Eindhoven 2001.
19. Gal T., Unger J. Detection of ventilation paths using high-resolution roughness parameter mapping in a large urban area. Building and Environment 44 (2009) 198-206.
20. Suder A., Szymanowski M. Determination of ventilation channels in urban areas: a case study of Wrocław (Poland). Pure and Applied Geophysics 171 (2014) 965-975.
21. Bottema M, Mestayer P.G. Urban roughness mapping – validation techniques and some first results. Journal of Wind Engineering and Industrial Aerodynamics 74-76 (1998) 163-173.