Wykorzystanie nieużytków miejskich jako przestrzeni międzygatunkowych – analiza efektów wprowadzenia

Justyna Kleszcz1
1Katedra Architektury i Urbanistyki, Wydział Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska, Uniwersytet Zielonogórski

© 2016 Budownictwo i Architektura. Publikacja na licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 (CC BY-NC-SA 4.0)

Cytowanie: Budownictwo i Architektura, vol. 16(2) (2017) 039-052, ISSN 1899-0665, DOI: 10.24358/Bud-Arch_17-162_03

Historia:
Opublikowano: 12-07-2017

Streszczenie:

Tereny nieużytków miejskich powstają najczęściej w dwojaki sposób. Mogą one stanowić tereny użytkowane ekstensywnie o różnorakiej etymologii lub, co istotniejsze, rodzaj artefaktów pozostałych po wymarłej w danym miejscu funkcji. Tereny te, jako powstające na granicy pomiędzy przestrzeniami o różnorakim przeznaczeniu, stanowią w głównej mierze o jakości lub bylejakości linii przejścia pomiędzy tym, co w mieście planowane, a pozostałymi terenami rozwijającymi się niejako obok, bez wyraźnego planu. Dodatkowo brak aranżacji tych miejsc powoduje podział miasta na szereg niespójnych fragmentów – zarówno pod względem funkcjonalnym, kompozycyjnym jak i estetycznym. Z tego powodu celem podjętych badań była analiza lokalizacyjna terenów mogących w przyszłości służyć uspójnieniu miejskich terenów pozostających bez wyraźnego zagospodarowania i ich czasowej adaptacji na cele rekreacyjne, integracyjne czy edukacyjne, służące docelowo mieszkańcom miast zarówno ludzkim, jak i zwierzęcym. Wprowadzenie przestrzeni międzygatunkowych jako konkretnego rozwiązania, sposobu przekształcania problematycznych przestrzeni miejskich, ma wpływ na zmianę sposobu funkcjonowania miasta zarówno jako organizmu, ekosystemu, jak i struktury urbanistycznej. Takie kształtowanie powoduje kumulowanie pozytywnych cech przekształceń miasta – wzrostu jakości zielonych przestrzeni rekreacyjnych, terenów sportowych, poprawę bezpieczeństwa, odtwarzanie flory i fauny miejskiej i wiele innych.

Słowa kluczowe:

przestrzenie międzygatunkowe, urbanistyka, architektura dla zwierząt, planowanie miast, zieleń miejska


Urban wasteland arrangement as an polyspeces area – effects of implementation – the analysis

Abstract:

Urban wasteland areas are being formed in two ways. They can be a part of extensively used areas basing on different etymology or, what is more important, a form of artefacts remaining after extinct function. This nascent land, between space of different use, represents the quality or mediocrity of the bordering lines between things planned in the city and those areas left and developing beside without specified plan. Additionally, lack of wasteland’s arrangement causes functional, compositional and aesthetical division. With this reason the main purpose of the research is to analyze potential locations of land, which could, in the future, be used to make urban space left without any formal management more coherent and its temporary adaptation for recreational, integrative or educational purposes to be used by inhabitants – both human and animal. Moreover the implementation of idea of polyspecies areas as a form of actual solution, a method of transforming problematic urban areas, will have an influence on changing the way of city functioning as a living body, ecosystem and urban structure. This way of forming space cumulates positive features of urban transformations – building quality of green recreation areas, sports grounds, the increase of safety, recreating urban flora and fauna and much more.

Keywords:

polyspecies area, urbanism, animal architecture, town planning, urban green areas


Literatura / References:

1. Chmielewski J. Teoria urbanistyki w projektowaniu i planowaniu miast. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa, 2005, 406.
2. Dziewoński K. Geografia osadnictwa i zaludnienia. Dorobek, podstawy teoretyczne i problemy badawcze. Przegląd Geograficzny 28 (1956) 4.
3. Krier L. Architektura wspólnoty. Słowo/obraz/terytoria, Gdańsk, 2011.
4. Szulczewska B., Cieszewska A. Układ przyrodniczy obszaru metropolitalnego: sieć w pierścieniu czy pierścień w sieci? [w:] Żywiołowe rozprzestrzenianie się miast: studia nad zrównoważonym rozwojem, tom 2. (red. Kozłowski S.). Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok i Warszawa, 2006, 49–70.
5. Encyklopedia PWN, http://encyklopedia.pwn.pl/encyklopedia/, dostęp 01.03.2016.
6. Dodington E.M. Polyspeces park. http://www.expandedenvironment.org/polyspecies-park/, dostęp 10.06.2015.
7. Dodington E.M. How to design with the animal. Constructing posthumanist environments. Master of architecture thesis, ProQuest, UMI Dissertations Publishing, Houston, 2011.
8. Kleszcz J. Zooterapia w przestrzeni miejskiej. Współistnienie ludzi i zwierząt. Raporty Katedry Architektury Mieszkaniowej, Przemysłowej, Wnętrz, Ruralistyki, Krajobrazu, Sztuk Wizualnych i Systemów Konstrukcyjnych PWr, seria PRE nr 9. Rozprawa doktorska. Politechnika Wrocławska, Wydział Architektury, Wrocław, 2014, 142.
9. Howard E. Garden cities of to-morrow. Londyn, 1902, przedruk: Osborn F. J., Faber and Faber, Londyn, 1946, 50-57, 138-147.
10. Jansma J.E., Visser A.J., de Wolf P., Stobbelaar D.J. Agromere: how to integrate urban agriculture in the development of the Dutch city of Almere?, 16th IFOAM Organic World Congress, Modena, Włochy, 2008 [za:] http://orgprints.org/view/projects/conference.html, dostęp 01.03.2016.
11. Greinert A., Drozdek M. Zielona Zielona Góra. Strategia rozwoju terenów zieleni w mieście Zielona Góra. Instytut Inżynierii Środowiska Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra, 2015.
12. Jerzak L., Reda P. Ochrona przyrody w Zielonej Górze do 1945 roku [w:] Historia Zielonej Góry. Tom II. Dzieje miasta w XIX i XX wieku. [red. Strzyżewski W.]. Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra, 2011. 191-202.
13. Kronenberg J., Bergier T. Wyzwania zrównoważonego rozwoju w Polsce. Fundacja Sendzimira, Kraków, 2010, 245.
14. http://zielonagora.stat.gov.pl/gfx/zielona-gora/userfiles/_public/podregiony_2015/podr2015_dzial_xa.pdf, odczyt 01.03.2016.
15. http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20130001399, odczyt 01.03.2016.
16. Hauck T., Weisser W. AAD Animal aided – design. Technische Universitat Munchen, 2015.